سالروز درگذشت دکتر شریعتی فرياد گر يزرگ آزادي ، مدافع راستين دينداري ، متدين و متعهد ، متعهدي استوا

29 خرداد سی و چهارمین سالروز شهادت دکتر علی شریعتی

را به محضر تمام دوستدارانش تسلیت عرض مینما یم .

آرزوی شریعتی .

بزرگترین هدف شریعتی ، احیای تفکر مذهبی ، زندگی دینی و شناخت (( تشیع راستین )) است : « هدف ما ؛ ( تجدید تولد اسلام ) ؛ از چه راه ؟ ( بازگشت به قرآن ) ؛ کدام قرآن ؟ « قرآن علی (ع) » است .» 1

نباید با دوستی بی عمل و دشمنی با غرض . تشیع علی (ع) ناشناخته بماند . اگر دو دسته نا آگاه و بد اندیش مانع راه نمی شدند ، اکنون ( تهاجم و تغافل و انفعال فرهنگی ) بدین غلیظی ژاژ خوایی نبود ، که قرآن محمد (ص) و نهج البلاغه علی (ع) هر مهاجمی را سرکوب می کند . سیما نگاری از یک شخصیت ، باید تبیین کننده ی اندیشه ی او ، و آیینه ی تمام نمای افکار و اخلاق و روش و منش ان شخص باشد ، و نه عقاید شخصی و یا گروهی سیما نگار . طبق دعوت و وصیت مؤکد وی ، نوشته های ژس از او باید از مایه های (متونی) و عملی اسلام بیشتر برخوردار باشد . چنان که خود او می نویسد:

 « اما کار ما ، ابلاغ پیام ما ، ناتمام ماند و من که یکی از کوچکترینم ، آرزو داشتم که ای کاش بزرگترین و اصیل ترین آیات و سوره های این پیام را ، می توانستم به آن گروهی که به سخنم گوش می دهند ، فرا خوانم؛ چه ، می ترسم در این لحظاتی که هر دم مرگ را در پیش رو و پشت سر خویش احساس می کنم ، آنها درونم مدفون و انبار شوند . اما می گویم تا شما ، تا شماییان پیغام را به قیمت انفاق همه چیزتان برسانید .» 2« این است که من درس تاریخ را ، از این مرحله به بعد از خود قرآن می گیرم ،

و تصمیم گرفتم که از این پس ، تمام مطالعاتم را روی قرآن متمرکز کنم . » 3

اکنون هم اگر او در میان ما بود ، به سراغ « قرآن و نهج البلاغه » می رفت ، و به تبیین و تبلیغ اسلام می نشست ، و همگان را به « فهم » و « عمل» به « قرآن و عترت» فرا می خواند : چون مبانی و مبادی پدیدارها ، بر شناخت و معرفت استوار است و بدون شناخت و اطلاع کامل ، نمی توان در خوبی و یا بدی پدیده ها داوری صحیح نمود .

« خدایا ! اندیشه و احساس مرا در سطحی پایین میاور ، که زرنگی های حقیر و پستی های نکبت بار و پلید « شبه آدمهای اندک » را متوجه شوم : چه ، دوست تر می دارم « بزرگواری گول خور » باشم ، تا هم چون اینان « کوچک واری گول زن » »! 2

1 . م آ 22 ص 337

2.م آ 27 ص 259

3.م آ 18 ص 216

2.م آ 8 ص 99

نظر دکتر شریعتی درباره «ولایت فقیه» چه بود؟

29 خرداد 90، سی و چهارمین سالگرد مرحوم شریعتی است. شخصیتی که به اندازه کافی موافق و مخالف داشته و دارد و همیشه یک پای دعواهای سنتی سیاسیون و روشنفکرن 3 دهه پس از انقلاب بوده است.

طبیعتا شریعتی نه بدون اشتباه بوده و نه 100% باطل، اما جدای از همه این مباحث که فرصت جداگانه ای می طلبد به نظر می رسد هنوز بخش هایی از تفکر وی که برای نسل امروز قابل استفاده می باشد ناشناخته مانده است. لذا بخشهایی از اشارات مسقیم وی پیرامون مبحث "ولایت فقیه" عینا نقل می شود:

« با آغاز دوران غیبت بزرگ و خاتمه کار نُواب انتصابی - که امام به وسیله آنها، در نهان، بر مردم خویش حکم می راند و مردم، از طریق این بابهای تعیین شده، با شخص رهبر تماس داشتند و وظیفه اجتماعی خود را از او کسب می کردند و حقیقت اعتقادی مذهب خویش را از او می پرسیدند - رابطه قطع می شود و مسئولیت امام به مردم واگذار می شود و دوران انتصاب پایان می گیرد و عصر انتخاب فرا می رسد.

" توقیع (فرمان) ِ مشهور امام –که پیش از ورود به دوران غیبت بزرگ صادر شده است- نظام ویژه ای را که جانشین ِ نظام ِ امامت می شود ، بدین گونه اعلام می دارد:

"فَامّا الحَوادث الواقِعَه ، فارجِعوا فیها اِلی رُواةِ احادیثُنا ، فَانّهُم حُجَتی عَلَیکُم وَ اَنا حُجَتُ الله عَلَیهِم"
"اما دربارۀ پدیده ها و رویدادهایی که در مسیر زمان و در طی تحولات و تغییرات اجتماعی وقوع می یابد، به راویان سخن ما - دانشمندان و متفکرانی که به سخنان ما ، هم دانایند و هم آشنا - رجوع کنید ، که آنان حجت منند بر شما و من حجت خدایم بر ایشان"

اما اینها چه کسانی اند ؟ و چگونه و چرا انتخاب می شوند ؟

ضوابط و شرایط ِ انتخاب آنان را امام صادق علیه السلام برای توده مردم اعلام کرده است :

"امّا، مَن کانَ مِن الفُقَهاء صائِناً لِنَفسِه، حافِظاً لِدینه، مُخالفاً لِهواهُ، مطیعاً لامر مولاه، فللعوام اَن یُقَلّدوه"

"اما ، از دین شناسان، آنکه نگهدار و خویشتنش بود، نگهبان ایمانش، مخالف هوسش، فرمانبردار خدا و مطیع امر مولایش، بر توده مردم است که تقلیدش کنند"

تقلید نه تنها با تعقل ناسازگار نیست، اساساً کار عقل این است که هر گاه نمی داند، از آنکه می داند تقلید می کند و لازمه عقل این است که در این جا خود را نفی کند و عقل آگاه را جانشین خود کند. بیمار خردمند کسی است که در برابر طبیب متخصص خردمندی نکند. چه ، خردمندی کردن در اینجا بی خردی است و اقتضای تعقل، تعبد است و تقلید. مهندس، طبیب، حقوقدان و رهبر یک تشکیلات انقلابی یا حزبی، همیشه تربیت شده ترین و فهمیده ترین افراد را در میان مراجعان و اعضای خود مطیعتر و مجری تر از همه یافته اند. زیرا شعور، این فضلیت علمی و عقلی را به آنان آموخته است که ابراز فضل در آنچه نمی دانند، فضولی است و این شیوه عقل است که در یک رشته علمی، از متخصص تقلید کند و این قانونی است که در همه رشته های زندگی جاری است و هر جامعه ای که پیشرفته تر و متمدن تر است، اصل تقلید و تخصص در آن استوار تر و مشخص تر است.

بنابر این می بینیم که در این دوره غیبت کبرا یک نظام انتخاباتی خاص به وجود می آید و آن یک انتخابات دموکراتیک است برای رهبر ... گر چه این انتخاب شونده به وسیله مردم انتخاب می شود ، اما در برابر امام مسئول است و در برابر مردم نیز. بر خلاف دموکراسی که منتخب به وسیله مردم، فقط در برابر خود مردم که انتخاب کنندگان و موکلین او هستند مسئول است .

این است که مردم ، نایب عام را خودشان، با تشخیص و آرای خودشان، بر اساس این ضوابط انتخاب کرده و رهبری او را می پذیرند، و او را جانشین امام تلقی می کنند و این جانشین امام در برابر امام و مکتب او مسئول است یعنی بر خلاف نماینده ای که با نظام دموکراتیک انتخاب شده ، مسئول این نیست که ایده ها و ایده آلها و نیازهای مردمی که او را انتخاب کرده اند بر آورده کند، بلکه مسئول است که مردم را بر اساس قانون و مکتبی که امام و رهبر و هدایت کننده آن مکتب است هدایت کرده و آنها را بر اساس آن مکتب تغییر و پرورش دهد.

البته این انتخاب که یک "انتخاب مُقُیّدی است، به این معنی نیست که همه مردم بیایند رای بدهند و هر کس آرایش بیشتر بود، به جانشینی امام منتخب شود و در مسند نیابت امام قرار گیرد، بلکه چون این فرد یک شخصیت اجتماعی است و در عین حال یک شخصیت علمی، بنابراین توده نا آشنا با علم، خود به خود شایستگی انتخاب او را ندارند و عقل حکم می کند کسانی که آگاهی و علم دارند و می دانند که عالم ترین و متخصص ترین و آشنا ترین فرد به این مکتب کیست، یعنی عالِم شناسان به این انتخاب مبادرت ورزند و مردم هم که خود به خود با فضلا و و روحانیان و علمای مذهب خودشان تماس و به آنها اعتماد دارند و از آنها پیروی می کنند، طبعاً رای آنها را برای انتخاب نایب امام می پذیرند و این یک انتخاب طبیعی است، همان طور که درباره متخصصان دیگر این کار را می کنیم، مثلاً من که بیماری قلب دارم و شخصاً هیچ گونه آگاهی طبی ندارم، بزرگ ترین متخصص قلب را خودم انتخاب نمی کنم و معمولاً از دانشجویان پزشکی، اطبا، داروسازان و یا کسانی که آگاهی به این مسایل دارند استخبار می کنم که بهترین متخصص قلب کیست و بنابر اعتقادی که به ایشان دارم، رای ایشان را به عنوان رای خودم می پذیرم ؛ یک نوع انتخابات دو درجه ای طبیعی.

این امام، در دوره غیبت، مسئولیت هدایت خلق و پیروانش را برعهده علمای روشن و پاک و آگاهان برمذهب خود می گذارد تاظهورش فرا رسد و آن هنگامی است که رژیم های حاکم و نظام های اجتماعی در سراسر زندگی انسان ها به حضیض فساد رسیده باشد."

کتاب انتظار مذهب اعتراض، صفحات 24 الی 29.  به نقل از سایت رجا نیوز